Εγκαίνια Ιερού Ναού Αγίου Βασιλείου

 

Το 1963-64 ο χώρος που βρίσκεται σήμερα το Σχολείο μας ήταν πρακτικά εκτός Θεσσαλονίκης. Η συγκοινωνία ήταν υπεραστική (ΚΤΕΛ) και τα λεωφορεία κατέληγαν στο Πανόραμα και, πιο αραιά, στον Χορτιάτη. Η μεγάλη έκταση, όπου σήμερα βρίσκονται τα Εκπαιδευτήρια «Ο Απόστολος Παύλος», η οποία ανήκει στον ομώνυμο σύλλογο της πόλης μας, ήταν απολύτως αναξιοποίητη· βέβαια η εποχή εκείνη δεν ευνοούσε καμιά ανάλογη εκμετάλλευση. Το μοναδικό κτίσμα που υπήρχε ήταν ένα

μικρό σπιτάκι στο ψηλότερο σημείο της έκτασης αυτής. Ο ιεροκήρυκας, τότε, της Μητροπόλεως, και γνωστός σε όλους τους Βορειοελλαδίτες π. Λεωνίδας Παρασκευόπουλος, οραματίστηκε και έκανε άμεσα πράξη την, κατά δύναμη, αξιοποίηση του χώρου· τη δημιουργία κατασκήνωσης. Και για να μπορέσει να λειτουργήσει προέκρινε, πριν από οτιδήποτε άλλο, την ανέγερση ναού. Βρέθηκε αμέσως ο δωρητής, το πνευματικό του παιδί, ο αείμνηστος Βασίλειος Κωνσταντινίδης, ο οποίος, μαζί με τη σύζυγό του, Αντιόπη, χορήγησαν όλο το απαραίτητο κεφάλαιο, ώστε να ολοκληρωθεί η ανέγερση του ναού σε λιγότερο από ένα έτος.

Το πρώτο βήμα είχε γίνει. Η κατασκήνωση

λειτούργησε με πάρα πολλά παιδιά, τα οποία κάθε πρωί άκουγαν τον λόγο του Θεού καθισμένα στα σκαλιά του ναού και εκκλησιάζονταν κάθε Κυριακή και γιορτή. Ο ναός αφιερώθηκε στον άγιο Βασίλειο – τιμήθηκε έτσι ο δωρητής – έγιναν τα θυρανοίξια, αλλά δεν εγκαινιάστηκε ποτέ. Η Θεία Λειτουργία επί εξήντα χρόνια γινόταν με αντιμήνσιο. Δεν γνωρίζουμε τον λόγο – αν υπήρχε τέτοιος – για τον οποίο δεν εγκαινιάστηκε ο ναός, ούτε καν την περίοδο των έξι ετών κατά την οποία ο π. Λεωνίδας διετέλεσε μητροπολίτης Θεσσαλονίκης. Καθώς δεν ήταν ενοριακός ναός και λειτουργούσε ευκαιριακά, ίσως αυτό και να μην πέρασε ποτέ από τη σκέψη του ούτε από τον νου των συνεργατών του, οι οποίοι διακόνησαν το Σχολείο μετά την εκδημία του, το 1984.

Η σημερινή διοίκηση του Συλλόγου, εντοπίζοντας πρόσφατα αυτή την έλλειψη– ίσως και παράλειψη – απευθύνθηκε στον νέο μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Φιλόθεο, ο οποίος με ιδιαίτερη χαρά και διάθεση ενέκρινε τον εγκαινιασμό του ναού του Σχολείου μας, τον οποίο και τέλεσε την Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2024.

Της ακολουθίας των εγκαινίων προηγήθηκε η προσκομιδή των ιερών λειψάνων των μαρτύρων, που

τοποθετούνται σε κρύπτη της επιφάνειας της Αγίας Τράπεζας. Τα τίμια λείψανα των αγίων μαρτύρων Βλασίου, Ευτυχιανού του Κρητός και των νεομαρτύρων της Ιεράς Μονής Νταού Πεντέλης προσκόμισε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ο επίσκοπος Πισιδίας Αμβρόσιος κατά τον εσπερινό της παραμονής των εγκαινίων. Από τους πρώτους κιόλας χριστιανικούς χρόνους, η Θεία Λειτουργία τελούνταν πάνω στους τάφους των μαρτύρων και η Αγία Τράπεζα συμβολίζει τον τάφο του Χριστού.

Την επόμενη μέρα, μετά τον όρθρο, άρχισε η Θεία Λειτουργία, στην οποία εντάσσεται και η ακολουθία των εγκαινίων του ναού. 

 

Αμέσως μετά την έναρξή της ο ναός εκκενώθηκε· μέσα έμεινε μόνο ένας ιερέας. Ο Αρχιερέας, περιέφερε τα τίμια λείψανα τρεις φορές γύρω από τον ναό, και στη συνέχεια, όρθιος μπροστά στην είσοδο αναφώνησε: "'Άρατε πύλας, οἱ ἄρχοντες ὑμῶν, καὶ ἐπάρθητε, πύλαι αἰώνιοι, καὶ εἰσελεύσεται ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης".

Ο ιερέας, που είχε μείνει μέσα στον ναό, εκ μέρους

του Άδη, ρώτησε: "Τίς ἐστιν οὗτος ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης;" για να έρθει η απάντηση, από τον Παναγιώτατο, είς τύπον Χριστού: "Κύριος τῶν δυνάμεων αὐτός ἐστιν ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης."

 Τα τίμια λείψανα μυρώθηκαν ενώ συγχρόνως μνημονεύονταν, με ευγνωμοσύνη, οι κτίτορες του ναού. Έξω από τον ναό είχε τελειώσει η παρασκευή της κηρομαστίχης, με τα αρωματικά φυτά· αυτή είναι το υλικό που απαιτείται για τη σφράγιση της κρύπτης της Αγίας Τράπεζας, μετά την ενσωμάτωση των λειψάνων.

Μετά τη σφράγιση των λειψάνων, στις τέσσερις γωνίες της Αγίας Τράπεζας τοποθετήθηκαν οι εικόνες των τεσσάρων Ευαγγελιστών, μια και σε αυτούς στηρίζεται ο Λόγος που ακούγεται στον ναό.

Αφού συντελέστηκε η οριστική τοποθέτηση των μαρτυρικών λειψάνων, ο Αρχιερέας εκδύθηκε τα επίσημα άμφιά του και ντύθηκε με το "σάβανο", ένα κατάλευκο ένδυμα, που συμβολίζει το σάβανο της ταφής του Κυρίου· με τον τρόπο αυτό προτρεπόμαστε όλοι να αφήσουμε τα έργα του σκότους και να

αγαπήσουμε εκείνα του Φωτός, με τη βοήθεια της δύναμης που αναδύεται μέσα από τον Τάφο του Χριστού. Στη συνέχεια, το ένδυμα αυτό, το οποία χαρακτηριστικά διέρρηξε ο Αρχιερέας, μπροστά στα μάτια των πιστών, κόπηκε σε μικρά κομμάτια και, αφού βουτήχτηκε στην κηρομαστίχη, κολλήθηκε στο πίσω μέρος της εικόνας του αγίου Βασιλείου, που μοιράστηκε ως ευλογία - ενθύμιο στους πιστούς.

Διαβάστηκαν οι ευχές καθαγιασμού της Αγίας Τράπεζας και ευλογήθηκε το νερό με το οποίο αυτή πλύθηκε. Όλος ο κλήρος και ο λαός γονάτισαν, ενώ ο Αρχιερέας δεόταν!

Τα αρώματα ήταν έτοιμα και οι ιερείς αρωμάτισαν

με αυτά την Αγία Τράπεζα. Στη συνέχεια, ο Αρχιερέας σκούπισε τα αρωματικά αυτά έλαια από την επιφάνειά της με τους επιταφίους-αντιμήνσια, που θα δοθούν σε άλλους ναούς.

Στη συνέχεια στρώθηκε το πρώτο κάλυμμα της Αγίας Τράπεζας, το "κατασάρκιον". Πάνω του, υπέγραψε ο Αρχιερέας και γράφτηκαν τα ονόματα όλων των ιερέων που συμμετείχαν στα εγκαίνια.

 

 

 

 

 

 

Ακολούθως, τοποθετήθηκε το δεύτερο κάλυμμα, ο "ενδύτης". Πλέον, η Αγία Τράπεζα ήταν έτοιμη και δέχθηκε το καθαγιασμένο αντιμήνσιο και το Ευαγγέλιο.

Έχοντας τελειώσει η καθιέρωση της Αγίας Τράπεζας κι ενώ ένας ιερέας θυμιάτιζε όλον τον ναό και τους πιστούς, ο Αρχιερέας σχεδίασε με έναν σπόγγο, που ήταν προσαρμοσμένος πάνω σε ένα κοντάρι, το χριστόγραμμα (ένα Χ μαζί με ένα Ρ) σε πολλά σημεία των τοίχων του ναού.

 

Ακολούθησε το άναμμα των ιερών κανδηλών, από τον Παναγιώτατο, που εξήγησε στους πιστούς ότι, όπως ο ναός είναι εγκαινισμένος, έτσι κι εμείς καλούμαστε να εγκαινιστούμε μαζί του, να απαρνηθούμε τα έργα του σκότους και να αγαπήσουμε τα έργα του φωτός.

Τελειώνοντας η τελετή των Εγκαινίων συνεχίστηκε η Θεία Λειτουργία, στο τέλος της οποίας μοιράστηκε η προαναφερθείσα ευλογία σ΄ όλους/ες τους/τις παρευρισκόμενους/ες. Μετά την απόλυση ο μητροπολίτης κ. Φιλόθεος τέλεσε μνημόσυνο στο μνήμα του προκατόχου του, π. Λεωνίδα. Έτσι έληξε η ξεχωριστή αυτή μέρα, στην οποία συμμετείχαν όλοι οι μαθητές του Σχολείου μας, από το Νηπιαγωγείο, το Δημοτικό, το Γυμνάσιο και το Λύκειο.

 

 

 

 

 

Δείτε συνοπτικά στο παρακάτω σύντομο βίντεο στιγμές από την τελετή των Εγκαινίων του ιερού ναού του Αγίου Βασιλείου, που βρίσκεται στον χώρο του Σχολείου μας, των Εκπαιδευτηρίων «Ο Απόστολος Παύλος».